İrritable bağırsak sendromu; tekrarlayan karın ağrısı, şişkinlik gibi şikayetlere sebep olan bir sindirim sistemi hastalığıdır. Spastik kolon ve huzursuz bağırsak sendromu olarak da bilinir. Sebebi net olarak ortaya konamamıştır, bazı gıdalar, beslenme alışkanlığı ve psikolojik durumdan etkilendiği bilinmektedir. Yaşam konforunu ciddi anlamda bozan bir patoloji olup günlük aktiviteleri olumsuz etkiler. Diğer bir çok sindirim sistemi hastalığı ile karışabileceği için gerekli tetkikler yapılıp ayırıcı tanıya gidilmelidir.

Belirtileri kişiden kişiye değişmekle birlikte;

Bağırsak alışkanlığında değişiklik (kabızlık, ishal, aralıklı ishal kabızlık)

Karın ağrısı, kramp (genellikle dışkılama ile rahatlar)

Bağırsaklar doluymuş hissi

Aşırı gaz hissi

Mukuslu dışkılama

Ani acil dışkılama hissi

Karında şişlik, şişkinlik

Bazı hastalarda farklı şikayetler de eşlik edebilir;

Ağız kokusu, rahatsız edici nefes

Baş ağrısı

Kas, eklem ağrısı

Aşırı yorgunluk, bitkinlik

Anksiyete, depresyon benzeri psikolojik hastalık belirtileri

Adet düzensizliği

Şikayetler yemekten sonra artar. Bazı hastalar saydığımız belirtilerin çoğunu taşırken bazıları bir kaçını tarif eder. Şikayetlerin tarifi, sıklığı ve şiddeti hastalar arasında değişkenlik göstermektedir. Belirti ve bulgular diğer bir çok sindirim sistemi hastalığı ile benzerlik gösterir, bu yüzden teşhisleri ayırd etmek önemlidir.

İrritable bağırsak sendromu teşhisini koyduran özel bir laboratuar testi yada radyolojik inceleme yoktur. Tanı hastanın öyküsü, fizik muayene ve yapılan değerlendirmeler ile diğer hastalıklar elenerek konur. Ortak şikayetler nedeniyle iltihaplı bağırsak hastalıkları ve sindirim sistemi kanserleri ile ayırıcı tanısı büyük önem taşımaktadır, bu durum göz önüne alındığında karnın radyolojik incelemesi ve endoskopik işlemler ihmal edilmeden yaptırılmalıdır.

Huzursuz bağırsak hastalığı tamamen tedavi edilip ortadan kaldırılabilen bir hastalık değildir. Tedavide amaç şikayetlerin ortadan kaldırılması ve atakların tetiklenmesinin önlenmesidir. Tedavi çoğunukla şikayet ve belirtilerin giderilmesi üzerine planlanır. Ayrıca şikayetleri tetikleyen sebeplerin ortadan kaldırılması tedavi aşamalarından biridir. Doğru tedavi yaklaşımı ile yüz güldürücü sonuçlar elde edilebilir ve yaşam kalitesi belirgin olarak düzeltilebilmektedir.