´İçi boşluklu
tüp şeklindeki organların, kendine ait ışık kaynağı ve kamerası olan
kıvrılabilir ince hortum şeklindeki aletlerle incelenmesi işlemine endoskopi
denmektedir.
´Yemek borusu,
mide ve oniki parmak
bağırsağı inceleniyorsa Gastroskopi, kalın bağırsak ve ince bağırsağın bir
kısmı inceleniyorsa Kolonoskopi olarak
isimlendirilir.
Endoskopi Ne
İşe Yarar?
´Her iki
uygulama da hem tanı koydurucu hem tedavi edici işlemlerdir.
´İşlem
sırasında izlenen hastalıkların yada şüpheli alanların fotoğrafı çekilip
arşivlenebilir. Bu dokumanlar hastalık seyrinin takibinde, kontrol
endoskopilerin karşılaştırılmasında faydalı olmaktadır.
´İncelenen
organların iç yüzeyindeki hastalıklara görüntü ile teşhis koyulabileceği gibi
parça alarak-biyopsi ile patolojik tanılama da yapılabilmektedir.
´Özellikle
yara-ülser gibi hastalıkların kanamaları durdurularak, organ içi yabancı
cisimler çıkarılarak, küçük kitleler-polip çıkarılarak tedavi edici
özelliğinden faydalanılır.
Kime
Gastroskopi Gerekir ?
´Yutma güçlüğü,
ağrılı yutma, yutma sırasında takılma hissi
´Nedeni
açıklanamayan ve tekrarlayan karın ağrısı
´Uzun süredir
devam eden mide yanma ve ekşimeleri, bulantı, kusma, şişkinlik
´Nedeni
açıklanamayan kilo kaybı
´Uzun süreli ve
tedaviye yanıtsız kansızlık
´Ağızdan kan
gelmesi, koyu siyah renkte dışkılama
´Mide
bölgesinde yanma, ekşime ve ağza acı su gelmesi.
´Büyük tuvalet
tahlilinde gizli kan bulunması
´Daha önceden
mide hastalığı olan ya da mide ameliyatı geçirmiş olan hastalarda kontrol ve
takip amaçlı
´Ailede kanser
öyküsü durumunda tarama amaçlı
Kime Kolonoskopi Yapalım ?
´Tarama amaçlı
olarak 50 yaş üzerinde olan her sağlıklı kişi
´Uzun süreli
ishal veya kabızlık
´Büyük tuvalet
tahlilinde gizli kan bulunması
´Uzun süreli ve
tedaviye yanıtsız kansızlık
´Açıklanamayan
karın ağrısı ve kilo kaybı
´Makattan
kanama
´Dışkılama
alışkanlığında değişiklik
´Dışkı çapında
incelme, keçi pisliğine benzer dışkılama
´Dışkılama
hissi olup tuvalete gidildiğinde rahatlayamama
´Dışkıda
sümüksü içerik olması
´Ailede kalın
bağırsak kanseri öyküsü olan kişilere tarama amaçlı
´İltihaplı
bağırsak hastalıklarının (Crohn ve ülseratif kolit) teşhis
ve takibi
´Bağırsak
poliplerinin takip ve tedavisi
´Bağırsak
kanseri ameliyatı olmuş hastaların takibi
Ağrı Oluyor Mu
?
´ Gastroskopi
işlemi öncesinde boğaza uygulanan sprey ile öğürme refleksi ortadan
kaldırılmaktadır. Koldaki bir damar yolu aracılığıyla sakinleştirme, kısmi
uyutma ve ağrı kesici amaçlı ilaçlar verilerek işlem rahat bir şekilde
yapılmaktadır.
´ Kolonoskopi sırasında barsağın açılıp tam
görüntü sağlanması için içeriye hava verilmekte bu da ağrıya sebep olmaktadır,
ilaç desteği ile bu ağrı tamamen ortadan kaldırılır.
´Uyuma
gerçekleştikten sonra gereken hastalara gastroskopi ve kolonoskopi aynı seansta
gerçekleştirilebilmektedir.
Endoskopi
Hazırlığı
´ İşlem öncesi
görüşmede hastanın bilinen hastalıkları, kullandığı ilaçlar, varsa geçirdiği
ameliyatlar, allerji durumu, daha
önce anestezi alıp almadığı irdelenmelidir.
´Doğru ve net
görüntü için mutlaka 6 saatlik açlık ile mide tamamıyla boş olmalıdır. Bu açlık
durumuna su ve sıvı gıdalar dahildir. Takma diş kullanılıyorsa çıkarılmalı,
üzerinde metal eşya olmamalıdır.
´Anestezi
uygulanacağı için mutlaka bir refakatçi olmalıdır. Aynı gün araç kullanılmamalı
ve tehlike işler yapılmamalıdır.
´ Kolonoskopi hazırlığında
da yukarıdaki öneriler geçerlidir. Bunlara ek olarak hekiminizin size
uygulayacağı çeşitli diyet programları vardır. Bu diyete ek olarak çoğunlukla
işlemden bir gün önce barsak boşaltılması ve temizliği için gerekli ilaçlar
kullanılır.
´İşlem öncesi
hazırlık ne kadar doğru ve iyi yapılırsa işlemin gerçekleşmesi daha kolay
olacak, işlem tekrarına gerek kalmayacak ve sonuçlar daha doğru çıkacaktır.
Sonuç ?
´Gastroskopi ve
kolonoskopi sonucu
çoğunlukla işlem sonrası kısa bir süre sonra fotoğraflı çıktı olarak hastaya
verilmektedir.
´Ancak biyopsi
alınan hastalarda patoloji sonucu ile birlikte değerlendirmek gerekir.
